Wat is een vrijeschool?

De Vrije School Utrecht bestaat uit drie scholen, te weten Vrije School Hiëronymusplantsoen, Vrije School Maliebaan en Vrije School Leidsche Rijn. Naast onze scholen zijn er vele andere vrijescholen in Nederland. Buiten Nederland vind je ze vooral in Duitsland maar ook in Rusland, India, Zuid-Afrika, Argentinië en in talrijke andere landen. 

Vanuit het antroposofisch gedachtengoed, dat gegrondvest werd door Rudolf Steiner (1861-1925), geven wij vrijeschoolonderwijs aan de kinderen die op onze scholen zitten. Op onze website is te lezen wat de achtergronden en visie zijn van ons vrijeschoolonderwijs. 

Het woord ‘vrije’ in onze naamgeving leidt vaak tot vragen bij mensen die onze onderwijsvorm niet kennen, maar wel nieuwsgierig zijn. Vandaar een korte toelichting hierop. 

De eerste associatie die mensen hebben met het woord ‘vrije’ is dat ze denken dat bij ons de kinderen mogen doen en laten wat zij zelf willen, zoals bijvoorbeeld het geval is op een democratische school. Maar dit is niet zo. 

Wanneer je onze school binnenloopt en je komt in onze kleuterklassen dan word je misschien verrast door de huiselijke en gemoedelijke sfeer die daar heerst. Met natuurlijke materialen en de omhullende inrichting zijn deze klassen een verlengstuk van de huiskamer thuis. In de kleuterklassen mogen kinderen vrij spelen om zo hun fantasie te laten stromen. Het ‘aanzetten’ en gebruiken van je fantasie vormt de basis voor het ontwikkelen van creativiteit. Creativiteit kan ons inziens alleen optimaal ontwikkeld worden als in het leer- en ontwikkelaanbod het denken, het voelen en het handelen in balans is. Dit is ook wel bekend in het vrijeschoolonderwijs als hoofd, hart en handen. 

Zo helpen wij kinderen zich ontwikkelen tot vrijdenkende mensen en dat is hard nodig om later, als volwassene, oplossingen te kunnen vinden op grote maatschappelijke vraagstukken. 

Ontwikkeling tot vrijdenkende mensen betekent niet, dat de kinderen bij ons op school alles mogen en niets moeten. Dat zou geen onderwijs zijn. Het betekent wel, dat we het kind helpen zich bewust te worden van zijn levensmotief, zijn vermogens en zijn eigen wil. De kernvragen van elk kind zijn in onze ogen: wie ben ik, wat wil ik, wat kan ik, en deze spelen op de achtergrond door het gehele vrijeschoolonderwijs heen. 

Onderwijs geven is een vak. Het komt tot zijn recht als de leerkracht ook als vrijdenkend, met grote mate van autonomie en verantwoord voor de klas kan staan. De taak van onze school is niets meer of minder dan daartoe de voorwaarden aan te bieden.